Αν επιβεβαιωθούν τα στοιχεία που καταγράφονται στην έρευνα του FBI ως προς το σκέλος που αφορά περισσότερους από 4.000 Ελληνες γιατρούς, τότε μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει παρά μόνο την κορυφή ενός παγόβουνου που κρύβει στο βάθος του μίζες εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και φαραωνικά σχέδια συγκάλυψης.
Μια ολόκληρη «βιομηχανία μέσα στη βιομηχανία» φέρεται να είχε στηθεί εντός της πολυεθνικής με μοναδικό σκοπό τη δωροδοκία Ελλήνων γιατρών, ιδιωτών και του δημόσιου συστήματος Yγείας, για να προωθούν και να συνταγογραφούν προϊόντα της Novartis στην αγορά, κυρίως καινοτόμα και ακριβά αντικαρκινικά φάρμακα.
Η έρευνα των ελληνικών δικαστικών αρχών ξεκίνησε στα μέσα του Δεκεμβρίου 2016 με αρχικό υλικό στοιχεία που ήρθαν στο φως με αφορμή την έρευνα που διεξάγεται από τις αμερικανικές αρχές για τη Novartis. Το περασμένο φθινόπωρο, κλιμάκιο εισαγγελικών λειτουργών μετέβη στις ΗΠΑ όπου σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές συγκέντρωσε συγκεκριμένα στοιχεία για το ελληνικό σκέλος της υπόθεσης.
Στο έγγραφο των αμερικανικών αρχών που περιλαμβάνεται στη δικογραφία που έχει διαβιβαστεί στη Βουλή, περιγράφονται με λεπτομέρειες τέσσερα σχέδια χρηματισμού:
-Σχέδιο 1: Επιστημονικά συνέδρια και πολυτελή ταξίδια
-Σχέδιο 2: Ηλεκτρονικά πάνελ
-Σχέδιο δωροδοκίας 3: Ψευδή τιμολόγια
-Σχέδιο 4: Απευθείας πληρωμή των γιατρών
Ταξίδια και ηλεκτρονικά πάνελ
Τα πολυτελή ταξίδια -από τη Νέα Υόρκη μέχρι την Ιαπωνία- με πρόσχημα την επιστημονική ενημέρωση ήταν μια από τις συνηθέστερες πρακτικές της εταιρίας, σύμφωνα πάντα με τη σχετική αναφορά που περιλαμβάνεται στη δικογραφία.
«Η Sandoz (σ.σ.: η Novartis δημιουργήθηκε το 1996 από τη συγχώνευση των Ciba-Geigy και Sandoz Laboratories) πλήρωσε για μία -εβδομαδιαίας διάρκειας- ομάδα συζήτησης για ένα επιλεγέν γκρουπ ιατρών και έκανε όλες τις συμφωνίες. Ενας ψυχολόγος παρουσίαζε μια δίωρη παρουσίαση στους γιατρούς. Ο ψυχολόγος ήταν εκεί για να εκτιμήσει συμπεριφορές και χρησιμοποιήθηκε ως δικαιολογία για να έρθουν οι γιατροί σε ένα θέρετρο. Τα επιστημονικά αποτελέσματα και οι αναφορές της δίωρης παρουσίασης επικοινωνούνταν ώστε η Sandoz να αποφύγει εντοπισμό από τον ΕΟΦ. Οι εναπομείνασες δραστηριότητες του Σαββατοκύριακου ήταν διαφορετικοί τύποι ψυχαγωγίας για τους γιατρούς που πληρώνονταν από τη Sandoz. Τα Σαββατοκύριακα οργανώνονταν σε διαδραστικά γκρουπ και οι γιατροί ενθαρρύνονταν να φέρουν και τις οικογένειές τους».
Σημαντικός ήταν ο ρόλος των αντιπροσώπων πωλήσεων, οι οποίοι πήγαιναν στα ιατρεία και συζητούσαν για τις παραμέτρους των δωροδοκιών. «Οι αντιπρόσωποι ενημέρωναν τους γιατρούς ότι θα έπαιρναν 500-1.000 ευρώ για συγκεκριμένο αριθμό συνταγογραφήσεων φαρμάκων της Novartis. Ο μέσος όρος που πληρωνόταν σε κάθε γιατρό τη φορά ήταν 500 ευρώ. Ο λόγος ήταν ότι τα 1.000 ευρώ θα φάνταζαν ως ιδιαιτέρως μεγάλο και ύποπτο ποσό για έρευνα αγοράς. Η συνταγογράφηση για κάθε γιατρό ήταν ένας μέσος όρος 1,5 κουτί. […] Τα γενόσημα απειλούσαν την αγορά των φαρμάκων της Novartis. Δεν υπήρχε καμία αξία στις πληροφορίες που ελήφθησαν μέσω των ερευνών. Η Sandoz αρχικά ήθελε να δωροδοκήσει 400 γιατρούς κατά την πραγμάτωση του προγράμματος ηλεκτρονικού πάνελ. Αυτό έγινε με διάφορους τρόπους. Το πρώτο κύμα περιελάμβανε 100 γιατρούς και το δεύτερο κάτι περισσότερο από 100 γιατρούς. Οι γιατροί είχαν τη δυνατότητα να λαμβάνουν πολλαπλές πληρωμές σε κάθε κύμα. Οι αντιπρόσωποι πωλήσεων λάμβαναν ένα ποσό για το σύνολο που θα δινόταν στους γιατρούς».
Ενδιαφέρον όμως είχε και η κατάταξη των γιατρών ανάλογα με τη σχέση που είχαν με την εταιρία. «…Η Sandoz διέκρινε ελκυστικούς (πρόθυμους) γιατρούς εφαρμόζοντας ένα σύστημα κατάταξης. Οι γιατροί χωρίζονταν σε κατηγορία Α, Β ή Γ με βάση τον αριθμό των ασθενών που κάθε γιατρός θεράπευε με φάρμακα της Novartis. Οι γιατροί μετά χωρίζονταν σε υποκατηγορία 1, 2 ή 3. Η υποκατηγορία βασιζόταν στη σχέση που είχε ο γιατρός με τη Novartis. Στην πρώτη κατηγορία ανήκαν οι γιατροί-“φίλοι” της Novartis, στη δεύτερη αυτοί που ήταν στη μέση και στην τρίτη ανήκαν αυτοί που δεν ήταν φίλοι με τη Novartis. Οι γιατροί της κατηγορίας 1 είχαν τη δυναμική της αύξησης των προϊόντων της Novartis. Οπως και να έχει, οι γιατροί αυτοί γενικά συνταγογραφούσαν περισσότερα προϊόντα της Pfizer ή της Bayer. Το πρόγραμμα ηλεκτρονικού πάνελ επικεντρωνόταν κυρίως στους γιατρούς της κατηγορίας Α1, Α2 και Α3».
Ο έλεγχος βέβαια για την αποδοτικότητα των γιατρών ήταν αυστηρός. «[…] Οι γιατροί δεν είχαν τη δυνατότητα να καθορίσουν τον αριθμό συνταγογραφήσεων που περιέγραψαν. Ηταν παράνομο υπό το ελληνικό Δίκαιο για τους γιατρούς να παρέχουν πληροφορίες συνταγών στους αντιπροσώπους πωλήσεων αφ’ ης στιγμής περιλαμβάνονταν και πληροφορίες των ασθενών. Από τη στιγμή που η διαπραγμάτευση συνιστούσε συμφωνία, ο γιατρός υποχρεούνταν να επιδείξει στον αντιπρόσωπο πωλήσεων τον αριθμό συνταγογραφήσεων. Το 2009, όταν η Novartis ήταν κάτω από τεράστια πίεση, οι αντιπρόσωποι πωλήσεων υποχρέωσαν τους γιατρούς να δώσουν τηλεφωνικούς αριθμούς ασθενών στους αντιπροσώπους. Οι αντιπρόσωποι επικοινωνούσαν με τους ασθενείς για να επιβεβαιώσουν ότι οι τελευταίοι λάμβαναν φάρμακα της Novartis. Οι αντιπρόσωποι μιλούσαν με τους ασθενείς χωρίς την έγκριση των ιατρών».
Τα ψευδή τιμολόγια
Το δεύτερο τρίμηνο του 2016, σημειώνουν οι συντάκτες του κειμένου, η Sandoz ξόδεψε 15.000 ευρώ σε ψευδή τιμολόγια για την παραγωγή διαφημιστικών εντύπων. Ο πωλητής κρατούσε το 10% και χρησιμοποιούσε το υπόλοιπο για να πληρώσει τους γιατρούς που η Sandoz αναγνώριζε.
Το 2013 σταμάτησε η προώθηση με ηλεκτρονικά πάνελ, αφού, όπως ενημέρωσε η ηγετική ομάδα τους περιφερειακούς διευθυντές, ήταν παράνομη μέθοδος. Ετσι, οι γιατροί πλέον θα πληρώνονταν απευθείας…
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
